Dit artikel is éen van de acht verhalen uit het sociaal jaarverslag 2022 van Bizob: Inkoopkracht met maatwerk.
Hittestress, klimaatadaptatie en biodiversiteit: het waren termen die leefden, maar nog niet overal te zien waren in de gemeente Vught. Kort gemaaide gazonnetjes en strak gesnoeide heggen bepaalden het beeld in de openbare ruimte. Totdat de gemeente in 2020 werd uitgebreid met Helvoirt. Het leidde tot nieuwe verkiezingen en een bestuursakkoord met meer oog voor de groene leefomgeving. Afdelingsmanager Dienstverlening van de gemeente Vught Peter de Greef en Bizob inkoopadviseur Monique Gouw grepen het momentum aan om de gemeente en haar inwoners klaar te stomen voor klimaatadaptief groenbeheer.
In Vught lag de focus in het groenbeheer tot drie jaar geleden vooral op efficiëntie en kostenbesparing. Het leidde tot een beeld- en budgetgericht beheer met vaste afspraken over hoeveel centimeter hoog het gras maximaal mag zijn. Een nieuw bestuursakkoord en aflopende onderhoudscontracten boden de kans op een omslag naar beheer gericht op een gezonde leefomgeving. Monique: “Omdat onze plannen tijd vergden, hebben we eerst alle betrokken contracten zo praktisch mogelijk en binnen de wettelijke kaders aanbesteed, om de periode tot de uiteindelijke aanbesteding in 2022 te overbruggen.” Peter: “Ondertussen vormden we een team met expertise van buitenaf, met Rob Braspenning als inhoudelijk specialist. We gunden onszelf twee jaar om de speerpunten uit het akkoord te vertalen naar een uitvoering die draait om kwaliteit.”
“Monique loopt al een hele tijd rond op ons kantoor.
Zij kent onze ambities, weet precies hoe het inkoopspel werkt en durft out of the box te denken.
Monique weet wat Vught wil uitstralen en laat dit steeds terug komen in onze aanbestedingen.”
Peter de Greef
Peter de Greef, afdelingsmanager Dienstverlening gemeente Vught (rechts)
Monique Gouw, concerninkoper Bizob (links)
Samenwerking als basis voor een omslag
Hitte, droogte of juist extreme neerslag, met deze weersomstandigheden krijgt de leefomgeving steeds vaker te maken. Rob: “Om deze problemen te beheersen, zullen wij ons meer moeten gaan aanpassen aan onze omgeving, in plaats van andersom. Die omslag maken lukt alleen in een hecht partnerschap met een marktpartij die de kennis en capaciteit heeft om invulling te geven aan een klimaatadaptief en duurzaam onderhoud.” Monique: “We daagden aanbieders uit om in hun plan van aanpak niet alleen met plannen voor de uitvoering te komen, maar ook met een plan rond de communicatie hierover met betrokkenen, zoals de medewerkers van de buitendienst en inwoners.” Peter: “We willen uiteindelijk samen tot een nieuwe groenvisie komen, waarin onze partner ook meedenkt en -werkt in educatie en voorlichting. Dit gaat van lespakketten op school tot maai-me-niet-bordjes in de berm.”
Een andere mindset
De omslag van traditioneel naar klimaatadaptief groenbeheer vergt een andere kijk op het onderhoud. Peter: “De buitendienst was nog traditioneel ingesteld. Daarom hebben we dit team onder leiding van een coach voorbereid op de nieuwe manier van samenwerken, waarin we onder andere afstappen van de vaste maaiafspraken. Er wordt gemaaid op basis van wat de omgeving nodig heeft. Sommige bermen worden zelfs niet meer gemaaid vanwege de biodiversiteit. Dit vraagt om een andere mindset. Je moet durven loslaten.”
Het lef om het anders te doen
Van de vier inschrijvingen kreeg de combinatie EschDoorn de aanbesteding uiteindelijk gegund. Peter: “Deze partij voldeed aan al onze verwachtingen en scoorde goed op participatie. We zijn pas net van start en de samenwerking moet nu echt vorm krijgen. Het is prachtig dat het ons als kleinere gemeente is gelukt om zo’n innovatieve samenwerking aan te gaan, die het beste haalt uit beide partijen.” Monique: “Dit was een aanbesteding met een gouden randje! Met alle kennis en kunde die de verschillende organisaties hebben, werken we de komende jaren samen aan een groene en gezonde leefomgeving in Vught. Ik ben zo trots op iedereen die betrokken was. Alleen al vanwege het lef om het anders te doen!”