Gemeente Vught is klaar voor klimaatverandering

Op 23 december 2022 ondertekenden gemeente Vught en de combinatie EschDoorn (JvEsch uit Cromvoirt en Van Doorn uit Geldermalsen)  het contract voor het klimaatadaptief onderhoud van de openbare ruimte, waarvoor Bizob het inkooptraject begeleidde. De komende 5 tot 10 jaar wordt er intensief samengewerkt om de buitenruimte van de gemeente bestendig te maken voor klimaatverandering, zoals droogte, hitte en extreme buien. Met meer groen, waterberging en biodiversiteit behoudt gemeente Vught een gezonde leefomgeving. Om de ondertekening direct kracht bij te zetten, kregen de 40 aanwezigen een Esdoorn boompje mee naar huis om in hun tuin te planten.

Aanleiding

In 2021 is een gedeelte van de voormalige gemeente Haaren (Helvoirt) toegevoegd aan de gemeente Vught. Daarmee kreeg de gemeente er een flink gebied te onderhouden buitenruimte bij. Alle onderhoudscontracten hiervoor liepen af en moesten opnieuw worden afgesloten. Een mooi moment om het groenonderhoud eens goed onder de loep te nemen. Op advies van Bizob heeft gemeente Vught onderzocht hoe de verschillende werkzaamheden in het beheer van de buitenruimte passen bij de doelstellingen en ambities van het bestuur. De conclusie was duidelijk: Het simpelweg gelijktrekken en opnieuw afsluiten van alle lopende contracten was van de baan.

Ambitie gemeente Vught

De ambitie van de gemeente Vught is dat de buitenruimte klimaatadaptief moet zijn. Het huidige budget- en beeldkwaliteit gestuurde beheer sluit niet aan op het bestuursakkoord 2021-2026 en is tevens niet bestand tegen de uitdagingen waar we in de buitenruimte tegen aan lopen. Waar eerst de focus lag op efficiënter beheer en (beeld)kwaliteit tegen minimale kosten, komt nu de focus steeds meer te liggen op het verbeteren van het leefklimaat door het realiseren en bereiken van doelen op het gebied van klimaatadaptatie. Om deze ambitie te kunnen realiseren, maakte de gemeenteraad extra budget vrij, waardoor er meer geïnvesteerd kan worden in groen, waterberging en biodiversiteit.

“Als je blijft doen wat je deed,  krijg je ook wat je altijd had.” zegt Robert van Doorn, directeur bij Van Doorn, “Het huidige extreme klimaat vraagt om een nieuwe aanpak. De uitvraag van de gemeente was dan ook alles behalve traditioneel, maar het past helemaal bij onze ambitie. We zijn ervan overtuigd dat je door te kijken naar de klimaatopgave binnen je eigen woon- en werkomgeving,  je heel concreet van betekenis kan zijn.  Samen kunnen we de uitdaging aan!

“Deze samenwerking weerspiegeld perfect onze gezamenlijke visie op de klimaatopgave die er ligt,” vertelt Ton van Esch operationeel directeur bij JvESCH. “Omdat we als maatschappelijk betrokken partner midden in de Vughtse samenleving staan weten we als geen ander wat er speelt in de omgeving en kunnen we inspelen op de lokale behoeften en uitdagingen van de gemeente en haar bewoners. Ook heeft dit als positief effect dat we hierdoor de CO2 uitstoot met betrekking tot reisbewegingen tot het absolute minimum beperken.“

Minder tegels, meer groen

Bewoners van Vught kunnen zelf ook aan de slag. Bijvoorbeeld door minder tegels en meer groen te gebruiken in de eigen tuin en/of door het plaatsen van een regenton.

Wanneer bewoners een kans zien om de buurt te vergroenen, kunnen ze dit insturen via [email protected]. Denk aan een parkeerplaats die niet gebruikt wordt, waar een groenplantsoen voor in de plaats kan komen. Maar ook het planten van een buurtboom of het vervangen van een grasveld voor een bloemenveld behoort tot de mogelijkheden.

Nieuwe rolverdeling
De kans van slagen is het grootst wanneer de ontwikkeling om te komen tot de gewenste situatie is geborgd binnen een duurzame, constructieve en transparante samenwerking op basis van gelijkwaardigheid. De oude rolverdeling tussen opdrachtgever en opdrachtnemer waarbij er sprake was van een duidelijke taakgerichte opdracht maakt plaats voor samenwerking.

“We stelden ons de vraag; hoe kunnen we de openbare ruimte anders beheren?” vertelt Toine van de Ven, wethouder gemeente Vught, “En de ambitie ligt hoog. Door de samenwerking op te zoeken kunnen we van elkaar leren en elkaar versterken. Dat is de kracht van partnerschap. En dat gaan we zeker terug zien in de openbare ruimte!”

Ook de medewerkers bij de gemeentelijke buitendienst kijken enthousiast uit naar de nieuwe manier van samenwerken. Rob Braspenning, namens de gemeente procesbegeleider van dit traject: “We weten dat we ons huidige manier van beheren op een andere manier moeten gaan doen om zo een positieve bijdrage te leveren voor ons klimaat en een groene en gezonde leefomgeving. Ook al zetten we als Vught in het groter geheel maar kleine stappen, het doet er echt toe! We wilden daarom nu beginnen en hiervoor de kennis en kunde van de markt gebruiken. We vinden het nog wel spannend, maar de geschetste aanpak van Eschdoorn geeft ons vertrouwen en energie om hier samen aan te beginnen!”

Trots!

Monique Gouw-Louter, concerninkoper van Bizob begeleidde het traject: “Dit was een aanbesteding met een gouden randje! Met alle kennis en kunde die de verschillende organisaties hebben, gaan we de komende jaren samenwerken aan een groene en gezonde leefomgeving in Vught. Ik ben zo trots op iedereen die betrokken was, voor het lef dat ze hebben om het anders te doen!”

Bekijk voor meer informatie over de nieuwe groenvoorziening in gemeente Vught dit filmpje: